Thanaka, mặt hoa da phấn

Thật hiếm có quốc gia nào mà toàn bộ người dân đều sử dụng chung một loại mỹ phẩm như tại Myanmar. Trong những ngày lang thang trên mảnh đất nắng gió ấy, ở đâu tôi cũng gặp gương mặt rám nắng rắn rỏi với một bông hoa thanaka màu phấn trắng trên má. 

Những nụ cười Thanaka rạng rỡ. Ảnh: Vũ Long.

Người dân Myanmar tự hào với loại kem trang điểm đặc biệt của riêng mình. Bất kể già trẻ, lớn bé hay trai gái đều dùng nó như một loại phấn trang điểm. Thanaka được chiết từ thân cây Thanaka, loại cây được trồng rất nhiều trên khắp đất nước Myanmar. Thân cây được mài với một chút nước trong chiếc đĩa sành, gỗ hay đá tạo nên màu ngà sền sệt và được thoa lên mặt với tác dụng chống nắng và dưỡng da.

Nhìn những khuôn mặt được vẽ với đủ hình hài màu sắc thật thú vị. Tùy theo tay vẽ của từng người tạo nên những hình thù khác nhau. Có người chỉ đơn giản quyệt qua một hình chữ nhật trên hai má, có người lại vẽ hình tròn, cầu kỳ hơn là hình chiếc lá hay bông hoa. Phấn Thanaka được bôi nổi bật trên hai má và trán.

Tương truyền, phấn Thanaka đã có lịch sử hơn 2.000 năm. Truyền thuyết kể rằng nữ hoàng huyền thoại Peikthano của thành phố cổ xưa Pyu rất yêu thích loại phấn này. Trong trận động đất năm 1930 tại thành phố Pegu cách Rangoon 76 km, giữa những tàn tích đổ nát của ngôi chùa Shwemadaw là chiếc đĩa mài phấn bằng đá của công chúa Razadatukalya, con gái vua Bayintnaung, người trị vì vương triều hùng mạnh nhất Đông Nam Á từ năm 1551 đến 1581.

Mỗi khuôn mặt được tô phấn khác nhau. Ảnh: Vũ Long.

Không rõ lịch sử từ bao lâu, chỉ biết rằng ngày nay, những khuôn mặt với nụ cười Thanaka đã trở thành hình ảnh quen thuộc của người dân Myanmar trên khắp thế giới. Bất cứ vị khách nào khi đến đây cũng thú vị với những nụ cười Thanaka và muốn thử một lần dùng loại phấn này.

Cùng với rất nhiều vị khách nước ngoài, tôi cũng thử dùng Thanaka. Những người dân Myanmar hồn hậu sẵn sàng mài phấn và giúp các vị khách. Phấn Thanaka khi bôi lên mặt có cảm giác mát lạnh, hương thơm dịu nhẹ. Quyệt Thanaka đến đâu cảm thấy mát đến đấy.

Lúc đầu chưa quen, bạn sẽ thấy hơi ngứa một chút nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng đi qua nhường chỗ cho sự dễ chịu. Phụ nữ Myanmar tin rằng, phấn Thanaka làm mát da, chống nắng, se khít lỗ chân lông và có tác dụng trị mụn trứng cá.

Phấn trang điểm của riêng người Myanmar. Ảnh: Vũ Long.

Tôi mang theo về trong túi hành lý một vài khúc cây Thanaka nhưng chưa có dịp nào dùng. Thanaka có lẽ là món quà của riêng mảnh đất Myanmar và chỉ dùng trên mảnh đất này mới thực sự phát huy tác dụng tuyệt vời của nó.

Lam Linh