Nghệ thuật xây tháp người cao ngang tòa nhà 3 tầng

Els Castells hay tòa tháp người thể hiện lòng đoàn kết, tinh thần đồng đội của  người dân Catalonia. Cũng giống như khi xây dựng một công trình, tháp người cần một nền móng vững chắc. Bước đầu tiên này có tên gọi là pinya hay nón thông. Hàng trăm người, hầu hết là đàn ông khỏe mạnh sẽ tạo thàng một pinya để nâng đỡ các tầng tiếp theo.

Vòng pinya càng lớn thì chân tháp càng an toàn và vững chắc. Ảnh: Maptia/David Oliete.

Khi pinya sẵn sàng, một ban nhạc sẽ chơi điệu Toc de Castells truyền thống. Không khí im lặng bao trùm đám đông, những mảnh ghép của tầng tiếp theo cần được xây càng nhanh càng tốt, tránh dồn trọng lực lớn xuống người ở dưới. Những người tiếp theo sẽ nắm lấy chiếc khăn buộc eo của người đi trước, gắng sức trèo lên vai nhau để xây dựng các tầng cao hơn. Dù run rẩy, những thành viên luôn nỗ lực ôm lấy vai nhau, tập trung cao độ để giữ tháp chắc nhất.

Một khi tháp đạt tới chiều cao nhất định, bốn người sẽ trèo lên hoàn thành ba đỉnh trên cùng, tên là pom de dalt. Tầng cao thứ ba từ trên xuống là dosos, gồm hai người khóa chặt vào nhau, để một đứa trẻ tạo thành tầng cao thứ hai aixecador trong tư thế khom người. Cuối cùng là enxaneta, một em nhỏ nhẹ cân, tạo thành tầng cao nhất. Tòa tháp chỉ được công nhận khi enxaneta đứng trên đỉnh, giơ 4 ngón tay tượng trưng cho lá cờ xứ Catalonia và từng người tụt xuống theo đúng thứ tự mà không ai bị ngã.

Để xây một ngọn tháp thành công, từng người đều phải vô cùng nỗ lực và đối mặt với vô số rủi ro. Năm 2006, một bé gái 12 tuổi đã tử vong sau khi rơi xuống từ đỉnh tháp. Đã có 3 vụ tai nạn chết người được ghi nhận trong lịch sử Els Castells. Vì vậy ngày nay, những đứa trẻ trèo lên đỉnh tháp sẽ đội mũ bảo hiểm có đệm mút và đeo miếng bảo vệ răng để đảm bảo an toàn.

Phần “tháo dỡ” là lúc nguy hiểm nhất vì dễ gây ra đổ tháp. Ảnh: Maptia/David Oliete.

Khởi đầu từ một hoạt động văn hóa trong các lễ hội, Els Castells đã trở thành một bộ môn thể thao đầy tính cạnh tranh. Kể từ năm 1952, bộ môn được tổ chức 2 năm một lần vào tháng 10 tại đấu trường Tarraco, thành phố Tarragona.

Đây là dịp hàng chục nghìn người tập trung để theo dõi và cổ vũ cho các đội thi đấu. Trong mỗi cuộc thi, việc xây tòa tháp càng cao, càng thách thức thì đội càng ghi nhiều điểm. Ngày nay, tháp có thể cao tới 13 m, gồm 9 đến 10 tầng. Đồng thời chúng cũng có nhiều loại kiến trúc khác nhau, tùy vào số người đứng trên mỗi tầng. Từ những năm 1980, phụ nữ bắt đầu được phép tham gia thi đấu, để giảm trọng lượng các tầng và giúp đội dễ dàng lập kỷ lục mới.

Tòa tháp người có thể đạt đến độ cao 15 m, ngang nhà 3 tầng. Ảnh: Deposit Photos.

Theo truyền thống, mỗi đội sẽ mặc quần trắng và áo một màu. Phần quan trọng nhất trong các bộ trang phục là đai quấn quanh eo, dài từ 1,5 m đến 12 m. Chúng có tác dụng đỡ phần lưng dưới và trở thành chiếc đai cho các thành viên tiếp theo bám vào khi leo lên. Người tham gia xây tháp luôn đi chân trần để giữ thăng bằng.

Người dân xứ Catalonia bắt đầu xây dựng tháp vào đầu thế kỷ 18, lấy cảm hứng từ điệu nhảy Valencian. Giữa thế kỷ 19, truyền thống này dần trở nên phổ biến khắp xứ Catalonia với kỷ lục xây tháp tới 9 tầng. Vào năm 2010, UNESCO đã công nhận tháp người của Catalonia là Di sản Văn hóa Thế giới.

 
 

Xây tháp người – truyền thống 200 năm của người Catalonia

Lan Hương (Theo The Local)