Đến Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu), du khách sẽ có cơ hội chứng kiến sự sống mãnh liệt của loài rùa từ khi còn là những quả trứng tới lúc về với biển cả.
Vào tháng 7 hàng năm, Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) cùng Vườn Quốc gia Côn Đảo kêu gọi tình nguyện viên tham gia chương trình bảo tồn rùa biển. Nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc bảo vệ biển và loài rùa, chương trình không giới hạn độ tuổi tham gia.
Các sinh vật biển đã phải chịu cảnh sống chung với rác thải. Theo thống kê, hàng tấn rác được đổ xuống biển bởi con người. Hơn 81 triệu tấn chất thải nhựa trôi ra đại dương mỗi năm từ các vùng ven biển. Phải mất gần 30 năm để một con rùa biển đến tuổi sinh sản nhưng chúng đang đối mặt với những mối đe dọa lớn từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm và tuyệt chủng do săn bắn. Khoảng 42.000 rùa biển đang bị săn bắn mỗi năm vì mục đích thương mại.
Rùa biển Việt Nam có 5 loại gồm Vích, Đồi Mồi, Đồi Mồi Dứa, Quản Đồng và Rùa Da. Vích là loài phổ biến nhất tại vườn quốc gia Côn Đảo. Trên hành trình bảo vệ loài động vật này, các tình nguyện viên dừng chân tại hòn Bảy Cạnh, nơi có số lượng rùa sinh sản nhiều nhất ở Việt Nam do bãi biển dài, đẹp và sạch.
Theo IUCN, chỉ một trong 1.000 rùa con sống sót đến tuổi trưởng thành. Ngoài sự ô nhiễm của đại dương và tỷ lệ sống sót thấp, hành vi của con người là mối đe dọa lớn đối với rùa. Thịt rùa và trứng rùa vẫn được phục vụ như một đặc sản cho khách du lịch. Mọi hành vi tiêu thụ trứng rùa và thịt rùa bất hợp pháp có thể chịu án tù 3 năm.
Số lượng rùa biển đã giảm 75% trong 60 năm qua do săn bắn. Bởi vậy, chúng cần được bảo tồn trước khi tuyệt chủng. Khi được chứng kiến từng quá trình được thực hiện nghiêm ngặt, bạn sẽ thấy những con rùa sống sót là một điều kỳ diệu. Bên dưới mỗi thanh tre là một ổ trứng rùa. Các thanh tre đều được đánh số thứ tự, ngày tháng, số lượng trứng và tên của kiểm lâm đã mang ổ trứng rùa vào hồ ấp…
Do biến đổi khí hậu, hồ ấp sẽ được chia thành 2 khu vực. Một phần nằm dưới bóng râm (nhiệt độ thấp hơn để sinh ra nhiều con đực), bên khác được bố trí dưới ánh sáng tự nhiên. Sự sắp xếp như vậy sẽ giúp cân bằng giới tính của loài rùa.
Trứng rùa mất 45-60 ngày ấp cho tới khi nở. Để bảo vệ tổ, ổ trứng được che chắn bằng rổ khoảng 1-2 tuần trước khi nở. Sau khi nở, rùa con đợi nhau rồi trồi lên cùng lúc. Những chiếc rổ đầy màu sắc sẽ giúp tình nguyện viên đưa rùa con ra biển một cách an toàn.
5h sáng hàng ngày, Du và Thịnh, 2 kiểm lâm viên của Vườn Quốc gia Côn Đảo sẽ đi xuồng cao su đến Xi-măng, một bãi biển nhỏ trên hòn Bảy Cạnh, để mang khoảng 250-300 quả trứng rùa về khu vực ấp.
Tuy nhiên, công việc bảo tồn luôn cần nguồn tài chính để duy trì hoạt động. Để có được sự hỗ trợ lâu dài từ địa phương, điều quan trọng nhất là cần nâng cao nhận thức về bảo tồn thiên nhiên và bảo tồn rùa biển.
Sir David Attenborough, nhà tự nhiên học người Anh, từng cho rằng: “Thế giới tự nhiên đang thay đổi. Chúng ta hoàn toàn phụ thuộc vào thế giới đó. Thiên nhiên cung cấp thức ăn, nước và không khí cho chúng ta. Đó là thứ quý giá nhất chúng ta có và cần bảo vệ điều đó”.