Chuyến khám phá ‘hỏa diệm sơn’ ngoài đời thực

Theo chân hướng dẫn viên Latif, người địa phương, tham quan thủ đô Baku, Azerbaijan, chúng tôi như lạc vào khu triển lãm kiến trúc quy mô lớn với các tòa nhà đủ mọi hình dáng. Ấn tượng nhất phải kể đến Flame Towers với 3 tháp cao vút, hình ngọn lửa cháy rực, biểu tượng của Baku. Dù không cảm nhận được sức nóng từ đó, chúng tôi vẫn hình dung được vì sao nơi này được mệnh danh là vùng đất của lửa.

Từ bất kể nơi đâu trong thành phố du khách đều có thể chiêm ngưỡng 3 ngọn tháp lửa. Buổi tối tháp sẽ chuyển màu rực rỡ.

Các giàn khoan dầu của Baku nằm ngay trong thành phố, cách không xa các tòa cao ốc. Thậm chí khách du lịch đi trên quốc lộ còn có thể quan sát rất gần một giếng dầu đang khai thác với quy mô nhỏ. Theo chia sẻ của Latif, nhiều gia đình ở Baku sống ngay trên các mỏ dầu, khi phát hiện ra, họ sẽ báo chính quyền chứ không được quyền khai thác.

Hướng dẫn viên tuổi ngoài 50 còn đùa rằng: “Trong nhà mỗi người dân Azerbaijan có hai vòi, một phun nước, một phun dầu. Nhiều nơi chỉ cần đưa ống xuống lòng đất là đã có thể hút dầu lên”. Với nguồn năng lượng dồi dào, người dân ở đây hầu hết sưởi ấm bằng khí đốt vào mùa đông khi nhiệt độ xuống vài độ C, trong khi mùa hè có thể hơn 40 độ C.

Khu bảo tồn Gobustan được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.

Đến thăm khu bảo tồn Gobustan, cách thủ đô Baku khoảng 60 km, chúng tôi còn được dịp tìm hiểu về Hỏa giáo, một trong những tôn giáo thờ độc thần đầu tiên và lâu đời nhất thế giới. Người ta đã tìm thấy những bằng chứng chỉ ra người nguyên thủy ở đây thờ một thần duy nhất, trong khi thời kỳ đó, tôn giáo chủ yếu là đa thần. Khu vực này hiện còn bảo tồn hơn 6.000 hình khắc họa trên đá, mô tả cuộc sống và văn hóa người nguyên thủy từ khoảng 40.000 năm trước.

Lần theo dấu tích của lửa ở thành phố Baku, chúng tôi dừng chân ở tháp Trinh Nữ Maiden Tower. Nhiều bằng chứng khảo cổ đã chỉ ra ngọn tháp từng được sử dụng như một ngôi đền Hoả giáo. Trên đỉnh tháp hiện có 7 lối ra. Theo Hoả giáo, người ta tin rằng có 7 nấc thang để lên thiên đường.

Tháp Trinh Nữ hiện là một bảo tàng về lịch sử của Baku.

Có rất nhiều truyền thuyết liên quan đến tên của toà tháp. Trong đó có câu chuyện về một cô gái được thần Lửa phái xuống trần gian để cứu giúp người dân khỏi kiếp nô lệ. Có giả thuyết cho rằng “maiden” là tháp bất kỳ kẻ thù nào cũng không thể phá huỷ. Theo quan điểm của Hoả giáo, cái ác không thể chạm đến nên nó vẫn là tháp trinh nữ. Ngày nay, mục đích xây dựng toà tháp vẫn là bí ẩn với các nhà khoa học, dù công trình được xây dựng từ thế kỷ 12.

Tại Baku còn có đền Ateshgah với ngọn lửa “vĩnh hằng”. Trên thực tế, ngôi đền nằm trên một túi gas tự nhiên, nguồn cung cấp nhiên liệu cho ngọn lửa bùng cháy hàng trăm năm. Năm 1969, ngọn lửa ở đây bị tắt do khu vực bị đào bới tìm dầu mỏ. Sau đó, khí gas công nghiệp được sử dụng thay thế.