Mỹ lo ngại khả năng Trung Quốc điều quân đối phó người biểu tình Hong Kong

Một người biểu tình Hong Kong đeo mặt nạ chống khí gas trong cuộc tuần hành hồi tháng 6. Ảnh: AFP.

“Chúng tôi lo ngại về tuyên bố của chính phủ Trung Quốc và kêu gọi Bắc Kinh tuân thủ cam kết của mình trong Tuyên bố chung Trung – Anh cũng như Luật Cơ bản để cho phép Hong Kong duy trì mức độ tự chủ cao”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói tại buổi họp báo ở Washington hôm 25/7, đề cập tài liệu quy định quyền tự trị của Hong Kong theo mô hình “một quốc gia, hai chế độ”.

Bình luận được đưa ra một ngày sau khi người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm cho biết các hành động gần đây của người biểu tình Hong Kong đã thách thức chính quyền trung ương ở Bắc Kinh. Ông Ngô cũng nói rằng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) được phép hỗ trợ duy trì luật pháp và trật tự ở Hong Kong theo luật đồn trú của đặc khu.

Trong buổi họp báo, Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ sự ủng hộ đối với người biểu tình cũng như “mối quan tâm chính đáng của họ về sự xói mòn quyền tự chủ của thành phố”. Washington cũng thể hiện sự lo ngại về các báo cáo cho thấy tổ chức tội phạm tấn công người biểu tình và các nhà báo.

Các cuộc biểu tình ở Hong Kong bắt đầu từ 9/6 nhằm phản đối dự luật dẫn độ sửa đổi, cho phép dẫn độ tội phạm sang các quốc gia và vùng lãnh thổ chưa có hiệp ước dẫn độ với Hong Kong, trong đó có Trung Quốc. Biểu tình đa phần ôn hòa, nhưng đôi lúc trở nên bạo lực. Một nhóm biểu tình hôm 1/7 xông vào trụ sở Hội đồng Lập pháp đập phá.

Trưởng đặc khu Carie Lam sau đó tuyên bố dự luật dẫn độ ‘đã chết”, nhưng điều này không thể xoa dịu những người biểu tình. Hàng trăm nghìn người hôm 21/7 tiếp tục tuần hành và lần đầu tiên tiến tới Văn phòng Liên lạc Bắc Kinh ở quận Tây, ném trứng vào tòa nhà, phun sơn lên camera giám sát và quốc huy Trung Quốc. Trung Quốc nhiều lần lên án các cuộc biểu tình và thể hiện sự ủng hộ đối với chính quyền Hong Kong.

PLA đã duy trì lực lượng đồn trú tại Hong Kong từ khi đặc khu này được Anh trao trả ngày 1/7/1997. Dù việc triển khai lực lượng PLA đã được quy định rõ ràng, giới phân tích cho rằng can thiệp quân sự sẽ là biện pháp cuối cùng mà Bắc Kinh muốn sử dụng do những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra.

 
 

Quá trình Hong Kong được trao trả về Trung Quốc

Huyền Lê (Theo SCMP)