Lưng chừng núi Dạm có ngôi chùa Dạm cổ kính. Hàng năm, từ 7-9/9 người dân xã Nam Sơn, thành phố Bắc Ninh lại tưng bừng tổ chức Lễ hội truyền thống chùa Dạm.
Các thôn nằm quanh chân núi Dạm được ăn lộc điền của chùa như: Môn Tự, Tự Thôn, Sơn Nam đều thờ Hoàng Thái hậu Ỷ Lan làm Thành Hoàng làng. Hàng năm cứ đến ngày 7 tháng 9 (âm lịch) chùa Dạm lại tưng bừng mở hội. Lễ hội đã trở thành hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng tâm linh ăn sâu trong tiềm thức của người dân địa phương.
Trong 3 ngày, đông đảo người dân và du khách thập hương nô nức về trảy hội chùa Dạm thành tâm lễ Phật và thưởng ngoạn cảnh đẹp của ngôi chùa cổ. Đặc biệt vào ngày chính hội mùng 8 tháng 9, các thôn quanh núi Dạm như: Sơn Nam, Môn Tự, Sơn Trung, Triều Thôn và Tự Thôn đều có tục rước kiệu Thành Hoàng làng lên đền “Bà Tấm” (tức đền Vua Bà thờ Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan) để yết kiến “Vua Bà”. Kiệu Thần của các thôn được rước lên chùa tập trung tế lễ theo nghi lễ truyền thống.
Lễ vật dâng lên “Vua Bà” bao giờ cũng phải có bánh trưng, bánh dày. Sau khi tế lễ ở chùa một ngày xong, kiệu của làng nào được rước về đình của làng đấy, tiếp tục tế lễ và mở hội. Sau phần lễ trang nghiêm, phần hội diễn ra sôi nổi với nhiều trò chơi dân gian như Vật, đu, cà kheo, thi dệt vải, thi cỗ, đập niêu, chọi gà… và thưởng thức những làn điệu quan họ đối đáp ngọt ngào, mượt mà của các liền anh, liền chị.
Chia tay lễ hội, hẹn năm sau gặp lại, âm vang của làn điệu quan họ của vùng Kinh Bắc còn vấn vương níu chân du khách./.
Nguồn: Dulich.vtv.vn