Những con chim có thể gây tổn hại nặng nề cho máy bay – Ảnh: CNTraveler
Nhiều loại máy bay hiện đại có thể được ứng dụng công nghệ tối tân để bay nửa vòng Trái đất mà không cần dừng tiếp nhiên liệu. Tuy nhiên, chúng vẫn ở thế yếu trước những kẻ thống trị bầu trời trước kia: chim chóc.
Mỗi năm, Hiệp hội Hàng không Mỹ (FAA) ghi nhận hơn 10.000 vụ va chạm giữa động vật hoang và máy bay. Trong những thập kỷ qua, con số này ngày càng tăng, do sự phát triển của mật độ di chuyển bằng máy bay, cũng như những cải thiện trong phương pháp báo cáo.
Đông cơ máy bay được thiết kế để có thể chống chọi được những vụ đụng độ với các con chim nhỏ. Trong trường hợp khẩn cấp, máy bay vẫn có thể bay bằng một động cơ. Tuy nhiên, việc ngăn ngừa va chạm với chim vẫn là ưu tiên hàng đầu của các sân bay trên khắp thế giới, với những giải pháp từ đơn giản tới kỳ lạ.
Máy bay thường va chạm với chim ở độ cao dưới 1.500 m, thường là sau khi cất cánh, hoặc trước khi hạ cánh không lâu. 4 phút sau khi cất cánh, chuyến bay US Airways số hiệu 1549 đã đụng một đàn ngỗng, và mất cả hai động cơ. May mắn là cơ trưởng Sullenberger và cơ phó Skiles đã hạ cánh máy bay xuống sông Hudson thành công, không gây thiệt hại về người.
Những chú chó này có nhiệm vụ đuổi chim Ảnh: Airport K-9 Team
Một trong những phương pháp đuổi chim ra khỏi khu vực sân bay phổ biến nhất là bắn “đại bác khí”, khi chim xuất hiện trong tầm máy bay hoạt động. Đồng thời, các sân bay cũng thường cải tạo để khu vực xung quanh không thích hợp cho chim sinh sống, như lấp các ao hồ và thay cỏ bằng sỏi đá.
Một số sân bay gặp phải những chú chim cứng đầu, phải sáng tạo ra các biện pháp lạ lùng hơn. Sân bay Salt Lake City (Mỹ) nuôi lợn để ăn trứng hải âu. Những chú chó thuộc giống chăn nuôi gia súc và săn đuổi border collie có nhiệm vụ đuổi chim ở sân bay quốc tế Southwest Florida.
Sân bay Lourdes-Tarbes-Pyrénées ở Pháp bật các màn hình đèn LED có hình ảnh mắt trợn tròn để đuổi chim ưng quanh quẩn gần đó.
Andrew Tull, nhân viên truyền thông của Cục Sân bay đô thị Washington, cho biết cả sân Reagan National (DCA) và Dulles International (IAD) áp dụng công nghệ ảo để kiểm soát vấn đề chim chóc. Các sân bay này bắn pháo hoa điện tử và phát các tiếng của chim săn mồi để hạn chế việc chim làm tổ quanh khu vực.
Với các loại chim săn mồi lớn như cú, đại bàng…, Bộ Nông nghiệp Mỹ có một đội chuyên gia động vật hoang trực chiến để xác định, theo dõi, bắt và chuyển chúng đi một cách an toàn.
Với các sân bay lớn và đông khách trên thế giới, như Amsterdam-Schiphol, Chicago-O’Hare, hay Istanbul, việc ngăn ngừa nguy cơ này được tối ưu hóa với hệ thống radar hiện đại. Hệ thống này giúp theo dõi kích cỡ, vị trí và hoạt động của các đàn chim trong bán kính vài cây số quanh sân bay.
Thông số hiển thị cho phép các kiểm soát viên khởi động đại bác khí, thay đổi giờ cất cánh – hạ cánh để tránh những đàn lớn hay dùng biện pháp mạnh khi có tình huống khẩn cấp. Kiểm soát không lưu, phi công và nhân viên mặt đất cũng có nhiệm vụ báo cáo về sự xuất hiện của động vật hoang dã với đội quản lý và vận hành sân bay.
Năm 2007, Seattle-Tacoma (nằm trong vùng chim di cư) trở thành sân bay đầu tiên ở Mỹ lắp đặt và sử dụng hệ thống này.
Những vấn đề với chim chóc không chỉ dừng lại ở khu vực đường băng hoạt động. Các nhà chứa máy bay cũng áp dụng biện pháp để tránh chim đậu, làm tổ hay thải phân lên máy bay (do phân chim có độ axit cao và có thể làm mòn vỏ máy bay). Họ thường đuổi chim bằng cách treo các tượng cú giống hệt như thật, hoặc dùng máy tỏa hương khiến chim chóc khó chịu.
Trong khi phần lớn các vụ va chạm với chim chóc chỉ gây lõm hoặc tổn hại nhẹ ở vỏ ngoài máy bay, việc “đụng độ” cả một đàn hay một con chim lớn có thể gây thiệt hại nặng nề. Trường hợp điển hình là chuyến bay năm 2017 của AirAssia X, trong đó một động cơ ngừng hoạt động sau khi va phải 4-5 con chim.
Mới đây, một chuyến bay của United tới Denver đã phải trở lại Fargo (Mỹ) sau khi đâm phải chim. Một chuyến bay khác ở đảo Shetland (Scotland, Anh) cũng phải vòng lại vì lý do tương tự, và sân bay đóng cửa cho tới sáng hôm sau.
Nguồn: Dulich.tuoitre.vn
